METOBOLİK YAŞLANMA
Metabolizma vücudun enerji kullandığı ve ürettiği süreçtir. Metabolizmanın en büyük bileşeni, dinlenirken vücudun bizi hayatta tutmak için yaktığı enerji miktarı olan bazal metabolizma hızıdır (BMR). Hücrelerin yenilenmesi, vücut sıcaklığının dengelenmesi, solunum ve sindirim gibi süreçler buna dahildir.
Hücreler zamanla parçalanır ve bunu yaparken enerjiyi daha az verimli bir şekilde üretip kullanır. Bu metabolizma için de geçerlidir. Yirmi beş yaşından itibaren metabolik sistemin hücreleri yaşlanır ve metabolizma hızı doğal olarak her on yılda bir yaklaşık %1-2 oranında azalır. Normal bir hücre, bozulmaya veya ölmeye başlamadan önce yalnızca 40-60 kez bölünebilir. Yaşlanma, hücrelerin yavaş yavaş zayıflaması ve daha az çalışması nedeniyle gerçekleşir.
METOBOLİK ESNEKLİK
Yaşlanma hayatın kaçınılmaz bir parçasıdır ve bu ana kadar süreci durdurmanın yolu bulunamamıştır. Ancak yaşlanmayı yavaşlatmak için yapabilecek çok şey vardır. Yaşlanma karşıtı en iyi tüyolardan biri metabolik esnekliği, yani vücudun yakıt olarak yağlar ve karbonhidratlar arasında geçiş yapma yeteneğini arttırmaktır.
Yaşlandıkça hücreler enerji üretme konusunda daha az verimli hale gelirken, hücrelere zarar veren ve yaşlanmayı hızlandıran daha fazla serbest radikal bileşiği üretirler. Metabolik esnekliği geliştirmek ise, yiyecekleri enerjiye daha iyi dönüştürmeye, serbest radikal hasarını azaltmaya ve hücreleri genç tutmaya yardımcı olur. Metabolik esnekliğinizi sağlamanın ve yaşlanmayı geri çevirmenin dört yolu şöyle özetlenebilir:
1-Formda ve Esnek Olun
Metabolik esnekliğin faydalarından biri, uzun vadeli kilo kaybı için yağ yakma konusunda daha iyi olmanıza yardımcı olmasıdır. Esnek bir metabolizma sizi yaşlılık döneminde de zayıf ve sağlıklı tutacaktır.
Birçok çalışma sonucuna göre, haftada beş gün yarım saat koşu yapan aktif yetişkinlerin telomerlerinin, daha hareketsiz yaşayanlara göre neredeyse on yıl daha genç görünmektedir. Tüm araştırmalar, vücut yağ yüzdenizi düşürmenin, metabolizmanın bir yan ürün olarak ürettiği zararlı serbest radikallerin sayısını azaltabileceğini göstermektedir. Bu da daha uzun ve daha iyi yaşamanın altın anahtarıdır.
2-Antioksidan Açısında Zengin Besinler Tüketin
Antioksidanlar serbest radikallere bağlanıp onları etkisiz hale getirerek sizi yaşlandıran hücresel hasarlardan korur.
Antioksidanları yaban mersini gibi orman meyveleri, kuşkonmaz, Brüksel lahanası ve diğer renkli sebzelerin yanı sıra yeşil çay, çiğ kuruyemişler, çoğu baharat ve yeşilliklerden alabilirsiniz.
3-Kan Şekeri Düzeyinizi Düşürün
Yaşlandıkça kan şekerini düzenleyen hormon olan insüline daha az duyarlı hale gelinir. Yüksek glikoz, kan şekeri seviyesini dengesizleştirir ve bu da daha fazla serbest radikal üretimine neden olur ve yaşlanma sürecinin kötüleşmesine yol açar.
Doğru beslenmeyle insülin dengelenir, oksidatif stres düşük tutulur hücreler daha iyi yaşlanır.
4-Metabolizmanızı Analiz Edin ve Optimize Edin
Metabolik testler 60’lı yıllardan beri laboratuvarlarda ve hastanelerde sporcuların kullanımına sunulmaktadır. Günümüzde metabolizmanızı evde ölçmeye olanak sağlayan yeni teknolojiler sayesinde durum değişti.
Piyasada farklı cihazlar ve yöntemler her geçen gün artmasına karşın benim en sevdiğim ve lanse edildiği 2019 yılından beri kullandığım metabolik test cihazı Lumen. Vücudunuzun yakıt olarak yağ mı yoksa karbonhidrat mı yaktığını görmek için soluduğunuz CO₂’yi ölçerek çalışır. Daha sonra bu okumayı kullanarak günlük özel bir beslenme planı oluşturur ve egzersizlerinizi hızlandırmak, metabolik esnekliğinizi artırmak ve daha fazla yağ yakmak için size tam olarak ne yemeniz gerektiğini söyler. Lumen ayrıca yemeklerden önce ve sonra metabolizmanızı ölçmenize olanak tanır, böylece yediklerinizin etkisini anlarsınız.
Veriler biyolojik hacklemenin önemli bir parçasıdır. Hayatınızda yaptığınız değişiklikleri ve bunların vücudunuzu ve beyninizi nasıl etkilediğini takip edebilirsiniz. Böylece sizi iyi gelen seçimleri yapmanız kolaylaşır.
