Bitlis’in Güroymak ve Tatvan ilçelerinde dağların zirvelerinde doğal olarak yetişen ve halk arasında “yayla muzu” ya da “ışkın” olarak bilinen uçkun, baharın gelişiyle birlikte yeniden tezgahlarda yerini aldı. Sadece yılda bir kez, yaklaşık bir aylık kısa bir süreyle toplanabilen bu şifalı bitki, pazarlarda kilosu 200 ila 250 TL arasında değişen fiyatlarla alıcı buluyor.
“DEĞERLİ BİR GELİR KAYNAĞI”
Sabahın erken saatlerinde yola çıkan bölge halkı, 10-15 kilometrelik zorlu yürüyüşlerle yüksek rakımlara ulaşıp uçkun topluyor. Dağların zirvelerinde elleriyle özenle toplanan bu bitki, daha sonra şehir merkezlerine getirilerek pazarda satışa sunuluyor. Semih Orki isimli bir satıcı, “Uçkun kısa süreli ama önemli bir gelir kaynağı. Zahmetli ama aile bütçemize katkı sağlıyor” diyerek emeğin ve doğaya duyulan saygının altını çiziyor.
ŞİFA KAYNAĞI OLARAK GÖRÜLÜYOR
Ekşimsi ve özgün tadıyla özellikle bölge halkı tarafından büyük ilgi gören yayla muzu, aynı zamanda doğal bir şifa kaynağı olarak biliniyor. Sarılık, tansiyon, şeker hastalığı, mide rahatsızlıkları ve diyabet gibi birçok hastalığa iyi geldiği söylenen uçkun, özellikle kış boyu hastalıklara karşı doğal destek arayanların tercihi oluyor.
Hizan yaylalarında uçkun toplayan Ercan Sepet, “Yılda bir kez çıkıyor, biz de bu fırsatı değerlendiriyoruz. Her derde deva diyebilirim,” derken, Oğuz Uçak isimli bir başka satıcı ise, “Bir kış boyunca bu bitkinin çıkmasını bekliyoruz. Şifası bol, lezzeti de farklı” sözleriyle hem doğanın döngüsüne olan sabrı hem de uçkunun yöresel değerini ifade ediyor.
Doğada kendiliğinden yetişmesi ve sadece kısa bir dönemde toplanabilmesi nedeniyle uçkuna olan talep her yıl artarken, ürünün sınırlı bulunması fiyatları da yukarı çekiyor. Pazarlarda uçkunu gören vatandaşlar, “bulunmaz nimet” diyerek bu özel bitkiyi kaçırmadan alıyor.
