1873 yılında bugün Makedonya sınırları içerisinde kalan Manastır yakınlarındaki Resne kasabasında doğdu. Manastır Askeri İdadisi’nde öğrenim gördükten sonra Harbiye Mektebi’ni bitirdi ve teğmen rütbesi ile 1897 Osmanlı-Yunan savaşına katıldı. Savaşta gösterdiği yararlılık nedeniyle üsteğmenliğe yükseltildi. Ek olarak, Niyazi Bey’e “Padişah yaverliği” unvanı verilmek istendi; ancak kazaskerin 13 yaşındaki oğluna da aynı unvanın verilmesi üzerine bu unvanı kabul etmedi ve cepheye geri döndü.
Resne’de ambar memurluğu gibi basit göreve atanan Niyazi Bey, 1903 yılına dek bu görevi sürdürdü. Daha sonra Balkanlar’da ayaklanan Sırp ve Bulgar çetecilerle mücadele görevi verildi. Bu mücadele sırasında vatanseverliği ve gözü karalığı ile ile tanındı. Rütbesi yüzbaşı rütbesine yükseltildi. Aynı dönemde İttihat ve Terakkî Cemiyeti’ne katıldı ve cemiyette yıldızı parladı.
1908 yılında İngiliz Kralı Edward ve Rus Çarı Nikola’nın Reval’de gerçekleştirdiği görüşme sonrasında yayılan, Makedonya’nın bırakılması ve Osmanlı İmparatorluğunun taksim edilmesi haberi memlekette yayılınca, cemiyet II. Abdülhamid’e isyan etmiştir. İsyanın önde gelen isimlerinden olan Niyazi Bey, 3 Temmuz 1908 Cuma günü emrinde topladığı 150 kadar asker ve gönüllü ile Ohri yakınındaki dağa çıktı. Yoğun geçen sürecin ardından Jön Türkler, saraya Meşrutiyet’i ilan etmekten başka bir fırsat bırakmamış ve 23 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet ilan edilmiştir. Kanun – ı Esasi’nin tekrar ilanı sonrası Niyazi Bey ve Enver Beyler tekrar şehre inmiş ve halk onları hürriyet kahramanı olarak coşkuyla karşılamıştır. Dağda bulunduğu sırada evcilleştirdiği geyik, bir hürriyet sembolü kabul edildi, “gazal-i hürriyet” olarak tanındı.
Meşrutiyetin ilanından aylar sonra çıkan 31 Mart Vakasında, yanındaki fedailerle Hareket Ordusu’na katıldı ve isyan bastırılınca Resne’ye çekildi. Bir kez daha ordudan ayrılan Niyazi Bey, Resne’nin imarı ve halkın eğitim-öğretimi ile ilgilendi. 1910 yılında ise hatıralarını “Hatırat-ı Niyazi” adıyla yayımladı.
Balkan Savaşı sırasında birlikleriyle orduya katıldı. Savaştan sonra 17 Nisan 1913’te Arnavutluk’un Avlonya Limanı’nda İstanbul’a gitmek üzereyken İttihat ve Terakkî’nin ona muhafızlık edip korumalık yapmakla görevlendirdiği kişi tarafından vuruldu. Öldürülme sebebi karanlıkta kaldı. Mezarının Avlonya’da olduğu düşünülür. Buraya bir heykeli dikilmiştir.
Öldürülme sebebi hala karanlıkta bırakılan Resneli Niyazi‘nin hatırasına bugün, İstanbul’un Şişli ilçesinde Fulya’da bir okul açılmıştır.
