Japonya’daki araştırmacıların laboratuvar ortamında elde ettiği çığır açıcı bir keşfi konuşuyor. Bir kuantum durumu, kara delik çarpışmalarında gözlemlenen gravitasyonel dalgalarla matematiksel olarak aynı özellikleri taşıyan bir fenomen üretti. Bu buluş, kuantum fizikçilerinin gravitasyonel dalgaları daha basit bir deney ortamında inceleme ve anlamalarına olanak tanıyacak.
GRAVİTASYONEL DALGALAR VE KUANTUM SİMÜLASYONLARI
Gravitasyonel dalgalar, Einstein’ın 1916’da öngördüğü, büyük kozmik olayların, özellikle kara delik çarpışmalarının uzay-zaman üzerindeki etkilerini gösteren “dalgalanmalardır.” İlk kez 2015 yılında gözlemlenen bu dalgalar, evrenin derinliklerine dair önemli bilgiler sunuyor. Ancak, bu dalgaların gözlemlenmesi oldukça zor ve büyük cihazlar gerektiriyor.
KUANTUM DALGALARIYLA BENZERLİK
Okinawa Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nden (OIST) Profesör Nic Shannon ve ekibi, Einstein’ın bir başka katkısı olan Bose-Einstein yoğunlaşması (BEC) teorisine dayanan bir çalışma gerçekleştirdi. Özellikle spin-nematik adı verilen BEC türündeki kuantum parçacıkları, enerjiyi dalgalar aracılığıyla taşıyor. Araştırmacılar, spin-nematik durumundaki dalgaların özelliklerinin, gravitasyonel dalgaların özellikleriyle matematiksel olarak aynı olduğunu keşfettiler.
GELECEK PERSPEKTİFİ
Araştırmanın yazarlarından Profesör Han Yan, bu buluşun, gerçek gravitasyonel dalgaları anlamak için daha basit bir deney ortamı sağlamanın yanı sıra, bu fenomenlerin nasıl çalıştığını anlamada büyük bir adım olduğunu belirtti. Ayrıca, OIST’ten Dr. Leilee Chojnacki, fiziksel olayların benzer matematiksel yapılarla açıklanabilmesinin fizik biliminin en güzel yanlarından biri olduğunu ifade etti.
Bu buluş, kuantum fiziği ve kozmik olaylar arasındaki bağlantıları daha iyi anlamak için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve gelecekte daha fazla araştırmaya kapı aralıyor.