Bursa Şehir Hastanesi’nde görevli Gastroenteroloji Uzmanı Dr. Mustafa Özel, 28 Temmuz Dünya Hepatit Günü kapsamında açıklamalarda bulundu. Hepatitin basitçe karaciğer iltihaplanması olduğunu dile getiren Uzm. Dr. Özel; ağır alkol kullanımı, bazı ilaçlar, bazı toksinler ve virüsler gibi birçok sebebi bulunduğunun altını çizdi.
Dünya Sağlık Örgütü’nün 2024 yılı raporlarına göre hepatitin görülme sıklığının arttığını vurgulayan Uzm. Dr. Özel, “2019 yılında 1 milyon 100 bin olan hepatite bağlı ölüm sayısı 2022 yılında 1 milyon 300 bin olarak raporlanmaktadır. Bu da bulaşıcı hastalıklara bağlı ikinci sıklıkta ölüm nedeni olarak yansımaktadır. Ülkemizde her 3 kişiden biri hepatit virüsü ile karşılaşmaktadır. Ya bağışıklık kazanmıştır ya kronikleşmiştir ya da karşılaştığının farkında değildir” dedi.
Türkiye’de Hepatit B sıklığının yüzde 3 ile 4, Hepatit C sıklığının ise yüzde 0,5 ile 1 civarında olduğunun bilgisini veren Özel, “Sayı olarak Hepatit B 250 bin, Hepatit C de 50 bin civarına denk gelmektedir. Bu minvalde baktığımızda hepatit virüsleri, Hepatit B ve C, özellikle bulaş açısından ciddi önem arz etmektedir. Hastaların çoğu Hepatit B veya C virüsü taşıdığını bilmemektedir. Türkiye’de yapılan bir çalışmada vatandaşların yüzde 12’sinin Hepatit B veya C virüsü taşıdığının farkında olduğunu göstermektedir” şeklinde konuştu.
“Kirli yiyecek ve sudan bulaşır”
Hepatit A ve E virüslerinin daha çok fekal oral denilen bulaşma yöntemi ile kirli yiyecek ve sudan bulaştığı söyleyen Özel, “Hepatit B, C, D ise daha çok vücut sıvılarının temasıyla oluşur. Yani bir hastaya kan transfüzyonu yapılabilir, öyle bulaşabilir. İyi sterilize edilmemiş ameliyat aletleriyle bulaşabilir veya iyi sterilize edilmemiş, iyi temizlenmemiş ve hijyenik olmayan diş hekimi müdahalesinde bulaş gerçekleşebilir. Ayrıca manikür, pedikür ortamlarında ve kuaförlerde gerçekleşebilir. Günümüzde gençler arasında biraz daha popüler olan piercing, dövme; hijyenik ve steril ortamda tek kullanımlık aletler ile yapılmazsa bulaş gerçekleşebilir” diye konuştu.
“El yıkamaya özen gösterin”
Hepatitin genelde belirti göstermediğini dile getiren Özel, çoğu insanın belirtisiz bir şekilde hastalığı kapabileceğine dikkat çekti. Ancak akut dönemde; ateş, karın ağrısı, bulantı, kusma, eklem ağrısı, sarılık, açık renkte dışkılama gibi tüm vücudu etkileyen semptomlarla belirti gösterebileceğini vurgulayan Özel, “Hastalığı önlemek için yemeklerden önce ve sonra el yıkamaya, tuvaletten önce ve sonra el yıkamaya dikkat etmeliyiz. Yiyeceklerin iyice piştiğinden emin olarak tüketmeliyiz. Cinsel yolla Hepatit B ve C virüslerinin bulaşmasını önlemek için kondom kullanmak gerekir. Tıraş makinesi, diş fırçası, jilet, manikür, pedikür, tırnak makası gibi malzemelerin ortak kullanılmamasına özen gösterilmelidir. Dövme, akupunktur, piercing malzemeleri tek kullanımlık ve steril olmalıdır. Son olarak da tabi ki Sağlık Bakanlığımızın onayladığı merkezlerden hizmet almak gerekir” ifadelerini kullandı.
“Hepatit tedavi edilebilir”
Hastalığın tedavisinde aşılama başta olmak üzere güçlü tedaviler uygulandığını ifade eden Uzm. Dr. Özel, sözlerine şu şekilde devam etti:
“Aşılama özellikle Hepatit B ve A için çok idealdir. Yeni doğan her bebek Hepatit B aşısıyla 1998 yılından beri aşılanmaktadır. Koruyuculuğu yüzde 99’lara çıkmaktadır. Hepatit A için ise bu rutin kullanım 2012 yılında devreye girmiştir. Onun da koruculuğu yüksektir. Ayrıca Hepatit B ve C için elimizde güçlü tedaviler bulunmaktadır. Özellikle Hepatit C için 2-3 ayda ağızdan alınacak bir veya birkaç tablet gibi güçlü tedavilerimiz mevcuttur. Çok yüksek oranda tedavi türü sağlanmaktadır. Hepatit B için ise günlük bir tane alınan, yan etkisi sınırlı olan ilaçlar bulunmaktadır. Bunları da tansiyon ilacı gibi günde bir tane almak gerekebilir. Hepatit A içinse belirgin bir tedavi yoktur. Genelde çocukluk çağında hafif, erişkinlikte biraz daha ağır olsa da kendi kendini sınırlar. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2024 Hepatit Günü teması ‘Harekete Geçme Zamanı’ olarak belirlenmiştir. Bizler de artık harekete geçmeli, hepatit virüsünün yayılımını azaltmalı, önlemlerimizi almalı ve geleceğe daha güvenli bakmalıyız.”
