Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2024 Enflasyon Raporu’nu açıkladı ve enflasyon riskleri üzerinde önemli değişiklikler yapıldı. Bu yılki raporda, asgari ücretin enflasyon riskleri listesinden çıkarılması dikkat çekerken, gıda fiyatlarındaki artış ve vergiler yeni risk faktörleri olarak eklendi.
Merkez Bankası, enflasyon riskleri konusunda önemli bir güncelleme yaptı. Önceki raporlarda öne çıkan asgari ücret artışının etkisi bu kez risk faktörlerinden çıkarıldı. Bunun yerine, gıda fiyatlarındaki artış ve vergi politikalarının etkileri rapora eklendi. Bu değişiklikler, Merkez Bankası’nın enflasyon öngörülerinde dikkate aldığı yeni faktörleri yansıtıyor.
GIDA FİYATLARINDAKİ YÜKSELİŞİN NEDENLERİ
Raporda, gıda fiyatlarındaki artışa özellikle dikkat çekildi. İklim değişikliğinin aşırı hava olayları yoluyla gıda fiyatlarını etkilediği belirtiliyor. Türkiye’ye özgü nedenlerin de bu artışa katkıda bulunduğu ifade ediliyor. Merkez Bankası, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar ve arz yönlü gelişmelerin, işlenmemiş gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturabileceğini belirtti. Bu durumun, enflasyonist baskıları artırabileceği öngörülüyor.
VERGİ POLİTİKALARININ ENFLASYON ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Raporda, dolaylı vergilerin enflasyon üzerindeki etkilerinin azaltılması gerektiği vurgulandı. Merkez Bankası, doğrudan vergilere ve vergi toplama etkinliğine yönelik reformların, dolaylı vergilere olan ihtiyacı azaltarak fiyatlar üzerinde düşürücü etkiler yaratabileceğini belirtti. Vergi reformlarının, vatandaşın zorlandığı dolaylı vergilerin enflasyonist etkilerini hafifletebileceği öngörülüyor.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ENFLASYON
İklim değişikliğinin gıda fiyatları üzerindeki etkileri raporda geniş bir şekilde ele alındı. Küresel çapta aşırı hava olayları ve iklim değişikliğinin, gıda fiyatlarını nasıl etkilediği üzerinde duruldu. Türkiye’ye özgü nedenlerin de bu fiyat artışlarına katkıda bulunduğu belirtilerek, gıda enflasyonundaki yükselişin iklim değişikliğinin bir sonucu olarak değerlendirildi.
GELECEK ÖNGÖRÜLERİ VE POLİTİKA ÖNERİLERİ
Merkez Bankası, enflasyonun yalnızca para politikalarıyla kontrol altına alınamayacağını ve maliye politikaları ile uyum içinde bir strateji gerektirdiğini vurguladı. Enflasyonun azaltılması ve iç talepteki dengenin sağlanması için kapsamlı vergi reformları gerektiği ifade edildi. Vergi sistemindeki iyileştirmelerin, fiyatlar üzerindeki düşürücü etkiler yaratması bekleniyor.
