Dünyanın her alanında savaş patlak verirken gözler uzun süredir ABD- ÇİN arasında gerginliğe sebep veren Tayvan'da yapılan seçimlere çevrildi. Öncesinde Çin'in “savaş ile barış arasında bir seçim yapılacak” ültimatomuyla sandığa giden Tayvanlılar Demokratik İlerici Parti'nin adayı (DPP) William Ching-te Lai'yi Cumhurbaşkanı olarak seçti.
”TAYVAN'I 100 YIL DA BEKLERİZ”
Tayvan'ın Çin ile olan ilişkisi Ukrayna ya da İsrail gibi örneklere pek benzemiyor. 2. Dünya Savaşını takip eden Çin iç Savaşı sonunda komutan Çan Kay Şek liderliğindeki Kuomingtang Partisi, Mao Zedong'a karşı savaşı kaybetmiş ve Tayvan adasına sığınmıştı. Çin 1950'lilerde savaşı bitirmeyi ve Tayvan'ı topraklarına katmayı istese de Kore savaşının patlamasıyla planlar beklemeye alındı.
1987'de Tayvan'ın demokrasiye geçmesiyle ABD ile devam eden resmi olmayan ilişkiler arttı. Her şeye rağmen Tayvan, bağımsızlıkla Çin'in parçası olmak arasında sıkışmış bir ülke olarak varlığını sürdürdü.
ÇİN- TAYVAN İLİŞKİSİ EN GERGİN GÜNLERİNİ GEÇİRDİ
Tabii statükonun devamı bu kadar popüler bir fikirken Tayvan partilerinin farklı bir politika gütmesi düşünülemez. Bu yüzden sadece Kuomingtang değil diğer 2 ana parti de mevcut düzenin devamını istiyor. Ancak 2 dönemdir Cumhurbaşkanlığı yaparak limitini dolduran Say-Ing Wen liderliğindeki DPP, Çin ile olan ilişkilerini statükonun biraz ötesine taşıdı.
Geçtiğimiz 8 yılda Çin-Tayvan ilişkileri en gergin günlerini geçirdi.
”SADECE RESMİYETE DÖKMEDİK”
Tüm bunların üzerine DPP'nin adayı Wen'in Cumhurbaşkanı Yardımcılığı'nı sürdüren William Lai olacaktı. Lai, genel olarak Wen'den pek uzak olmasa da bağımsızlıkla ilgili daha radikal fikirlere sahipti. Tayvan'ın bağımsız olması için “sadece resmiyete dökmedik” diye aktarmıştı.
ÇİN BU DURUMDA NE YAPACAK?
Tayvan'ın gelecek takviminde “bağımsızlık” ilanı yakın gözükmese de seçimi kazanan Lai'nin Çin'in gözünde en sakıncalı aday olduğunu söylemek yanlış olmaz.
