Kültür ve Turizm Bakanlığının yoğun diplomatik ve bilimsel çalışmaları sonucu, Septimius Severus heykel başı, Danimarka’nın NY Carlsberg Glyptotek Müzesi tarafından Türkiye’ye iade ediliyor.
Bu gelişme, Anadolu’nun kadim kültürel mirasının korunmasında önemli bir başarı olarak değerlendiriliyor.
1960’LI YILLARDA KAÇIRILAN HEYKEL BAŞININ HİKAYESİ
Burdur’da bulunan Boubon Antik Kenti, Roma İmparatorluğu dönemine ait görkemli yapılarıyla bilinen önemli bir merkezdir. 193-211 yılları arasında hüküm süren Roma İmparatoru Septimius Severus’a ait bronz heykel başı, 1960’lı yıllarda Boubon Antik Kenti’nde gerçekleştirilen yasa dışı kazılar sırasında yurt dışına çıkarılmıştı. 1970 yılında sanat simsarı Robert Hecht Jr. tarafından Danimarka’daki Glyptotek Müzesi’ne satılan eser, 1979’da müzede bulunan gövdesiyle birleştirilmişti.
Türk bilim insanı Prof. Dr. Jale İnan, 1970’li yıllarda yaptığı araştırmalar ve yayımladığı bilimsel çalışmalarla eserin kökeninin belirlenmesinde ve iadesinde kritik bir rol oynadı. Heykel başı, Roma sanatının detaylara verdiği önemi ve dönemin liderlik sembollerini yansıtan nadir eserlerden biri olarak kabul ediliyor.
İADE SÜRECİ VE DİPLOMATIK ÇABALAR
Septimius Severus heykel başının iade süreci, Kopenhag Türkiye Büyükelçiliği ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın sunduğu belgeler ve bilimsel kanıtlar doğrultusunda sonuçlandı. Glyptotek Müzesi’nin etik değerlere dayalı kararıyla heykel başı, ait olduğu topraklara geri dönüyor. Müze Müdürü Gertrud Hvidberg-Hansen, eserin geri dönmesinin müzecilik ilkeleri ve etik değerler açısından önemli bir adım olduğunu belirtti.
DAHA FAZLA ESER TÜRKİYE’YE DÖNDÜ
Septimius Severus heykel başının iadesiyle birlikte, Burdur Boubon Antik Kenti’nden kaçırılan eserlerin geri dönüşü devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı, geçmiş yıllarda Boubon kökenli Lucius Verus, Septimius Severus, Genç İmparator ve Giyimli Kadın heykelleri ile birlikte İmparator Caracalla’ya ait büstler gibi önemli eserlerin ABD’den de iadesini sağlamıştı.
2024 yılı itibarıyla Türkiye’ye iade edilen eser sayısı 94’e ulaşırken, 2018-2024 yılları arasında toplam 7.898 eser, 2002-2024 yılları arasında ise 12.213 eser yurtdışından geri getirildi.
Burdur Boubon Antik Kenti’nden gelen son iade, bölgenin kültürel mirasının bütünlüğünü sağlama adına önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Ayrıca, Boubon kökenli diğer eserlerle birlikte, Pisidia Bölgesi’ne ait düver pişmiş toprak levhalarının da iade edilmesi kararlaştırıldı. Bu levhalar, bölgenin kültürel mirası açısından kritik bir öneme sahip.